Jeśli zdecydowałeś się już na psychoterapię indywidualną to z pewnością zastanawiasz się, czym powinien cechować się dobry psychoterapeuta. Czy istnieje zestaw takich cech i predyspozycji? Po pierwsze należy zacząć od sprawdzenia wykształcenia specjalisty. Po drugie należy wybrać nurt, który nas interesuje. Na koniec należy dać sobie kilka spotkań, by przekonać się, czy forma współpracy oferowana przez terapeutę jest dla nas komfortowa.
Jakie wykształcenie powinien mieć psychoterapeuta?
Psychoterapeuta to osoba, która posiada certyfikat lub jest w trakcie kursu psychoterapii. Zwykle psychoterapeuta ma wykształcenie humanistyczne lub psychologiczne. Może nim być również psychiatra. Przed podjęciem decyzji o wyborze konkretnego specjalisty, warto sprawdzić, czy jego kurs jest rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne. Poza wykształceniem ważne jest to, czy specjalista przechodzi systematyczną superwizję, czyli spotkania z bardziej doświadczonym psychoterapeutą. Należy to do obowiązków każdego terapeuty. Dzięki temu może uzyskać wskazówki na temat swojej pracy, omówić wątpliwości, jak i rozwijać własny warsztat pracy.
Czy wiek ma znaczenie?
Wiek psychoterapeuty nie powinien mieć znaczenia. Nie wiąże się on z kompetencjami specjalisty. Na kwalifikacje mają wpływ ukończony kurs, jak i superwizje. Natomiast wśród pacjentów często pojawia się obawa, że młodzi specjaliści mogą okazać się mało pomocni. Warto rozmawiać o takich wątpliwościach podczas sesji. Natomiast specjaliści, którzy pracują przez kilkanaście lat w zawodzie powinni stale się dokształcać, uzupełniając wiedzę na konferencjach czy kursach.
Po czym poznać kompetentnego specjalistę na pierwszych sesjach?
Pierwsze sesje mają charakter konsultacji psychologicznej. Ich celem jest zatem ustalenie problemu i wzajemne poznanie się. Na konsultacjach ustalany jest również cel terapii, zasady jej prowadzenia, kontrakt, a terapeuta udziela dodatkowych wyjaśnień. To również czas, aby omówić zasady działania określonego nurtu, ponieważ każda dziedzina psychoterapii wyróżnia się innym podejściem do pacjenta.
Jakie cechy powinien posiadać dobry psychoterapeuta?
Nadrzędne jest zweryfikowanie kwalifikacji psychoterapeuty. Później można przejść do jego postawy. Warto skupić się na tym, jak czujemy się w trakcie spotkań. Czasami mimo dobrych chęci nie pojawia się odpowiednia więź między pacjentem a terapeutą, co wynika np. z różnicy charakterów, temperamentów lub innych uwarunkowań. Ważne jest, aby pacjent otrzymał pełną akceptację, poczucie wysłuchania i zrozumienia. Choć nie ma formalnej listy cech, które powinien spełniać psychoterapeuta, to warto podkreślić znaczenie niektórych z nich. Przede wszystkim psychoterapeuta to specjalista, który powinien posiadać wgląd w siebie. Musi być świadomy własnych emocji i przeżywanych stanów. Jest również w stanie oddzielić własne emocje i problemy od tych przeżywanych przez pacjenta. W związku z tym istotne jest, aby specjaliści umieli określić własne reakcje i wyraźnie oddzielić je od tych, które przedstawiają pacjenci. Swoją postawą powinni zachęcać pacjenta do otworzenia się przed nimi. Powinni zatem posiadać umiejętność budowania więzi i zaufania. Wbrew pozorom specjalista nie jest osobą, która nie przeżywa żadnych emocji i nie wykazuje żadnej interakcji. Czasami jest nauczycielem, który pokazuje, że pewne zjawiska są normalne i przeżywają je również inne osoby. W związku z tym psychoterapeuta to osoba, przy której możemy poczuć się bezpiecznie i pewnie, powierzając jej swoje sekrety i trudności życiowe. Psychoterapeuta nie powinien natomiast w czasie sesji poruszać własnych problemów. Możliwe są interakcje między osobami, ale pacjent nie powinien pytać ani interesować się życiem prywatnym swojego terapeuty. Psychoterapeuta to osoba, która opiera się na badaniach naukowych a nie przeczuciach i intuicji. W związku z tym na bieżąco śledzi doniesienia naukowe i stale aktualizują swoją wiedzę. Dopasowuje również metody i narzędzia pracy do indywidualnych potrzeb pacjenta. Z tego samego powodu osoba prowadząca terapię angażuje się w kształcenie ustawiczne oraz dalszą edukację. Uzyskanie certyfikatu szkoły psychoterapii nie powinno zakończyć etapy nauki. Dobry psychoterapeuta to osoba, która się ciągle rozwija, uczestnicząc w warsztatach czy konferencjach. Podstawą do rozpoczęcia praktyki jest jednak ukończenie kursu. Podsumowując, skuteczność psychoterapii jest uwarunkowana przez wiele czynników. Zarówno motywacja pacjenta, jak i specyficzne cechy specjalisty odgrywają jednak znaczącą rolę w powodzeniu tego procesu. Terapia może przebiegać na wiele sposobów- zarówno indywidualnie , w parze jak i całego systemu rodzinnego. Podjęcie decyzji o wyborze konkretnego specjalisty bywa trudne, ale warto mieć na uwadze omówione czynniki. Po podjęciu decyzji warto również obserwować swoje odczucia i reakcje. Jeśli to konieczne, można omówić pojawiające się trudności, a ostatecznie zmienić specjalistę. To ważny czynnik warunkujący powodzenie terapii.
